Πτυχές της νεοελληνικής εκπαιδευτικής εμπειρίας στο Ρέθυμνο μελετώνται με βάση τα μαθητολόγια και τα οικονομικά βιβλία των σχολείων της πόλης των ετών 1834-1851. Ειδικότερα εξετάζονται οι εκπαιδευτικές ευκαιρίες που είχαν οι Ρεθυμνιώτες ως τις αρχές του 19ου αιώνα, οι συνθήκες ίδρυσης του ελληνικού και του αλληλοδιδακτικού σχολείου, καθώς και της αλληλοδιδακτικής σχολής θηλέων, η προέλευση του διδακτικού προσωπικού, η καταγωγή, ο αριθμός και οι οικονομικές υποχρεώσεις των μαθητών, η εξασφάλιση των κτιρίων, η επίπλωσή τους, οι μέθοδοι διδασκαλίας, οι έπαινοι και τα απολυτήρια που παρέχονταν, ο χρόνος φοίτησης, τα διδασκόμενα μαθήματα, οι προμήθειες βιβλίων και γραφικής ύλης, η διοίκηση των σχολείων και η οικονομική τους διαχείριση, οι φορείς που επόπτευαν τη λειτουργία τους, τα περιουσιακά στοιχεία και η χρηματοδότησή τους.