Η πρόθεση του Μανούσου Θεοτοκόπουλου και τριών άλλων συντρόφων του, του Μιχαήλ Σπανόπουλου, του Ιωάννη Μπασατούρη και του Πέτρου Καραβέλλου, να συμμετάσχουν, στο πλευρό της Βενετίας, στον πόλεμο κατά των οθωμανικών δυνάμεων, κατά τις παραμονές της ναυμαχίας της Ναυπάκτου, εκφράζεται σε υπομνήματα που κατετέθησαν στη βενετική σύγκλητο και στις επακόλουθες αποφάσεις της ανάμεσα στον Οκτώβριο του 1571 και τον Ιανουάριο του 1572. Τα έγγραφα αυτά, που παρουσιάζουν τις διαπραγματεύσεις ανάμεσα στους τέσσερις Κρητικούς και στις βενετικές αρχές σχετικά με τις συνθήκες υπό τις οποίες θα τους παραχωρούνταν οι τέσσερις αρματωμένες γαλέρες, εντοπίστηκαν στο Κρατικό Αρχείο της Βενετίας και δημοσιεύονται στο ιταλικό πρωτότυπο και σε ελληνική μετάφραση.