Η επιτροπή περισυλλογής και προστασίας μεσαιωνικών κειμηλίων, η οποία ιδρύθηκε το 1940, ανασυστάθηκε και διευρύνθηκε το 1946, μετά τη λήξη του πολέμου. Από το Φεβρουάριο ως το Σεπτέμβριο του έτους αυτού, οπότε η λειτουργία της ανεστάλη λόγω ελλείψεως πόρων, πραγματοποίησε εξαντλητικές έρευνες για τη διαπίστωση της κατάστασης των βυζαντινών, των βενετικών και των τουρκικών μνημείων τόσο της πόλης του Ηρακλείου όσο και της υπαίθρου των νομών Ηρακλείου και Ρεθύμνου, για την περισυλλογή μεσαιωνικών κειμηλίων (γλυπτών, αρχιτεκτονικών μελών, επιγραφών, εικόνων κ.ά.), καθώς και για την προστασία και τη συντήρησή τους. Με ενέργειές της κηρύχθηκαν διατηρητέα πολλά από τα ιστορικά μνημεία του Ηρακλείου, μεταξύ των οποίων τα βενετικά νεώρια, προστατεύτηκαν τα ενετικά τείχη και συντηρήθηκαν ορισμένοι τοιχογραφημένοι ναοί της κρητικής υπαίθρου.